Japonya’da hemşirelik ve yaşlı bakımı hizmetlerinde personel sıkıntısı ilk etapta kendini hissettirdi. Daha sonra inşaat ve kargo firmalarına da sıçrayan sorun, taşımacılıkta da alarm vermeye başladı. Kamu sektöründe de işgücü açığı güçlü bir şekilde hissediliyor. En büyük düşüncenin yaşandığı alan eğitimdir. Japonya Eğitim Bakanlığı, yerel yetkililerden, önümüzdeki Nisan ayında yeni akademik yıl başlamadan önce bölgelerinde ne kadar öğretmen ve öğretim elemanı açığı bulunduğunu bildirmelerini istedi. Geçen yılın verilerine göre 68 ilin 29’unda ciddi öğretmen açığı var.
DW Türkçe’nin haberine göre bakanlık, daha fazla üniversite mezununun öğretmenlik mesleğine çekilmesi amacıyla geçen yıl 500 milyon yen (3,1 milyon euro) bütçeli bir proje başlattı. Ancak gözlemciler, büyük şehirlerdeki özel sektörün gençlere daha iyi iş olanakları sunduğunu, dolayısıyla kamu hizmetinin yeni nesil için çekici olmadığını vurguluyor.
Japonya’nın nüfusunun yaşlanması, modern tıp sayesinde ortalama yaşam süresinin artması ve ülkede doğum oranlarının düşmesi dikkate alındığında ülkenin uzun vadeli geleceği pek parlak görünmüyor. Analistler, Japonya’nın nüfusunun azalmasını durdurmak için yapılabileceklerin oldukça sınırlı olduğunu ancak ülkenin en büyük silahının bu alanda çözüm umudu olabileceğini vurguluyor: Teknoloji.
TIBBİ BAKIM, HEMŞİRELİK, ULAŞIM
Tohoku Üniversitesi Yaşlı Ekonomisi ve Toplum Araştırma Merkezi’nden Profesör Hiroshi Yoshida, “Nüfus yaşlanmaya devam ettikçe talep yüksek olduğundan, iş gücü sıkıntısından en çok tıbbi bakım ve hemşirelik sektörleri etkileniyor” diyor.
DW’ye konuşan Yoshida şöyle devam etti: “Genç işgücü arzı çok sınırlı olduğundan personel sıkıntısı ulaştırma sektörüne de yansıyor. Lojistik ve taksi şirketlerinde sürücü sıkıntısı yaşanıyor, halk otobüsleri ve tren seferleri de aksıyor. “
NK Lojistik Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülen ve “2024 sorunu” olarak adlandırılan araştırmada, sürücü ve makinist eksikliği nedeniyle toplam yük taşıma kapasitesinin 2030 yılına kadar yüzde 34 oranında azalacağı, bunun da yaklaşık 940 milyon ton yükün taşınamayacağı anlamına geleceği iddia ediliyor. her yıl teslim edilecektir. Ulaştırma Bakanlığı’nın 2021 yılında hazırladığı raporda, ülke genelinde taksici sayısının 2009’daki zirveye göre yüzde 40 azaldığı ortaya çıktı.
Fujitsu Küresel Piyasa İstihbarat Birimi baş ekonomisti Martin Schulz da Japon hükümetlerinin yaklaşmakta olan işgücü krizinin farkında olduğunu ancak insanları daha fazla çocuk sahibi olmaya teşvik etme ve istihdamı desteklemeyi amaçlayan politikaların hiçbir etkisinin olmadığını belirtiyor:
“Elbette bu uzun süredir devam eden bir sorundu. Ancak hükümetler, başta koronavirüs salgını olmak üzere başka sorunlar ortaya çıktıkça bunu erteledi.”
KADIN VE YAŞLI İŞÇİ FAKTÖRÜ
“Daha fazla kadın işgücü piyasasına girdiğinden ve yaşlı insanlar daha düşük ücretlerle daha uzun süre çalışmaya teşvik edildiğinden ülke bir süre idare edebildi. Ancak çekirdek işgücü piyasasının 20 ile 20 yaş arası olduğu gerçeğinden kaçınmak mümkün değil” 65 küçülüyor” dedi Schulz. Özel sektör de kısmen sorumludur:
“Şirketler sürekli olarak eksikliklerini düşük ücretli yarı zamanlı işçilerle veya daha yaşlı işçilerle doldurmaya çalıştı. Ancak artık işe alınabilecek çok az kadın var ve yaşlı işçiler birer birer emekli oluyor. Sonuç olarak şirketler yalnızca işgücüyle karşı karşıya kalmıyor Kıtlıkların yanı sıra mevcut işçiler de var.” “Daha yüksek fiyatlar talep ediyorlar çünkü çalıştıkları şirketten ayrılırlarsa piyasada başka birçok iş olacağını biliyorlar.”
İŞGÜCÜ GÖÇÜ ÇÖZÜM OLABİLİR Mİ?
Japon hükümetinin geçici de olsa denediği bir diğer çözüm ise yabancıların bazı boşlukları doldurmasını sağlamak için ülkeye işçi göçünü kolaylaştırmaktı. 2019 yılında personel sıkıntısının en yoğun olduğu sektörlerde beş yıl boyunca sınırlı sayıda nitelikli çalışanın ülkeye girmesine olanak tanıyan bir sistem hayata geçirildi. “Yüksek vasıflı” olarak sınıflandırılan göçmenlere Japonya’ya kalıcı olarak yerleşme şansı verildi.
Hükümet, ilk beş yılda başvuruların artmasını ve yaklaşık 345 bin yabancı göçmenin gelmesini bekliyordu. Ancak bu sayı ilk yıl itibarıyla ayda 3 bin civarında kaldı. Daha sonra pandemi nedeniyle ülkeye giriş daha da zorlaştı.
Japon hükümeti geçen hafta vasıflı personel listesine dört kategori daha ekleyeceğini ve bu kapsamda otobüs ve taksi şoförü, tren operatörü veya ormancılık ve kereste endüstrilerinde iş tecrübesi olan yabancılara vize verileceğini açıklamıştı. .
Ancak sosyolog Hiroshi Yoshida, göçün kesin çözüm olduğunu düşünmüyor:
“Japonya, yabancı işçileri kabul eden olgun bir kültüre sahip değil. Dil de önemli bir sorun. Ayrıca diğer Doğu Asya ülkelerinden yabancı işçi çekmek artık kolay olmayabilir, çünkü bu ülkelerde doğum oranlarında düşüş var. ilave olarak.”
YAPAY ZEKA VE DİĞER İLERİ TEKNOLOJİLER
Çözümün, Japonya’nın dünya lideri olduğu otomasyon, robotik ve özellikle yapay zeka gibi ileri teknolojilerin daha etkin kullanılmasında yattığını belirten Schulz, bunun hem işgücü ihtiyacını azaltacağını hem de şirketlerin ücret maliyetlerini düşüreceğini savunuyor:
“Yapay zeka, diller arasındaki boşluğu dolduruyor ve sürekli gelişip gelişiyor. Japonya’nın nüfusu her yıl Frankfurt büyüklüğünde bir şehre eşdeğer küçülüyor. Boş kontenjanları doldurmak büyük bir sorun haline geldi, ancak şimdi çok büyük değişiklikler görüyoruz. Artık birçok restoranda robotlar hizmet veriyor.” “Ve bu teknolojinin yayılmasına karşı herhangi bir direnç belirtisi yok. Örneğin üretken yapay zeka algılanmaya ve kabul edilmeye başlandı. Muhtemelen yaşlanan bir toplumun ihtiyacı olan şey de tam olarak bu.”
(DIŞ HABER SERVİSİ)
